Weekrapporten
In een weekrapport gaat het voornamelijk om het gedrag van het kind, niet om de leerprestaties. Iedere week krijgt het kind op vrijdag het rapport mee naar huis. In dit rapport kunnen de volgende zaken aan de orde komen: gedrag van het kind, te laat komen, huiswerk en dergelijke. Elke week tekenen de ouders dit rapportje voor gezien af en het kind levert dit op maandag weer in. Ouders blijven op deze manier op de hoogte van het gedrag van hun kind. Hierdoor worden ouders vroegtijdig op de hoogte gesteld en betrokken bij het plan van aanpak. Daarnaast wordt voorkomen dat ouders kunnen zeggen dat zij niet op de hoogte waren van de gedragsproblemen van hun kind op school. Hierdoor worden de (gedrags)problemen een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel ouders, leerkracht en kind.
Deze werkwijze werkt preventief. Kinderen gaan meer hun best doen, ouders voelen zich meer betrokken en spreken hun kind aan op zijn gedrag.
Heen-en-weer schrift
In nogal wat basisscholen maken de leerkrachten gebruik van een heen-en-weer-schriftje. Dat is een map of schrift waarin zij teksten van liedjes en versjes stoppen of het thema van de volgende week aankondigen. Ze delen erin mee wat de kinderen moeten meebrengen. Of ze signaleren eventuele problemen op school. Elke dag zit het schrift in de boekentas van de kinderen. Met die informatie kunnen ouders op de verzinsels, vertelsels en vragen van hun kind thuis inspelen. Ze kunnen er ook zelf een boodschap in kwijt («Jens is wat ziekjes, houdt u hem vandaag wat extra in het oog?»). Voor beide partijen is het een efficiënt communicatiemiddel. Zo groeit er een band van wederzijds respect en samenwerking tussen ouders en leerkrachten.
In het heen-en-weer schrift van de kleuters kan door de leerkrachten, de directeur en ouders mededelingen genoteerd. Het schriftje gaat letterlijk dagelijks heen en weer tussen school en thuis.
Informatieblad
Brieven zoals uitnodigingen vanwege het oudercomité of vanwege de school voor feesten of geplande activiteiten, leeruitstappen, regelingen, e.d. worden aan de leerlingen meegegeven. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden: bij de klas kan een opgehangen worden met vakjes voorzien van de naam van de leerling. Ouders kunnen hier zelf hun informatiebrieven uithalen en de leerkracht houdt het overzicht welke ouder zijn informatiebrieven nog niet heeft meegenomen. Een andere mogelijkheid is dat alle leerlingen een brievenmap hebben, die standaard in hun schooltas zit.
Rugzakmoeders
In Utrecht draait op sommige scholen een project met rugzakmoeders. Deze moeders hebben vanuit het ROC een scholing gevolgd en geven ouders informatie over het leren van kinderen, gericht op de onderbouw. Een Turkse rugzakmoeder bereikt vooral de Turkse ouders, een Marokkaanse rugzakmoeder vooral de Marokkaanse. De ouders krijgen een rugzakje van de school met voorleesboeken en werkbladen, waarmee zij thuis kunnen oefenen met hun kind.
De rugzakmoeders gaan ook bij ouders langs die niet naar school komen en proberen hen te motiveren tot deelname. Meer over dit onderwerp is vinden op www.onderwijsachterstanden.nl
Koffie en thee ochtenden
Op sommige scholen worden regelmatig koffie en thee ochtenden georganiseerd, waar ouders andere ouders kunnen ontmoeten, vragen kunnen stellen en hun verhaal kunnen doen over hun kind en de opvoeding. De ervaringen met dergelijke ochtenden zijn goed: de koffieochtenden versterken de relatie tussen ouders en school en verbeteren de sfeer op school.
Scholen kunnen de ochtenden zelf organiseren of ze kunnen samenwerken met bijvoorbeeld het schoolmaatschappelijk werk, de GGD of een opvoedsteunpunt. Sommige scholen schakelen ouders in die als gastvrouw/heer fungeren.
De ochtenden kunnen inloopochtenden zijn waar ouders met elkaar een kopje koffie kunnen drinken in een daarvoor ingerichte ouderkamer. Het is ook mogelijk de ochtenden rond een thema te organiseren, zoals bijvoorbeeld de school, pesten, de sociale dienst.
Leerkrachten die meer over dit onderwerp willen lezen verwijzen wij naar het Draaiboek thema-koffieochtenden in het basisonderwijs.
In Nijmegen worden - in het project 'Bengels' voor ouders van kinderen van 4 tot 10 jaar - al twee jaar lang op scholen koffieochtenden voor ouders gehouden. Inmiddels hebben de thema-koffieochtenden een plek gekregen in het onderwijs, het welzijnswerk en het beleid van de gemeente Nijmegen. Op 5 scholen in Nijmegen zijn al 114 thema-koffieochtenden georganiseerd. Steeds meer laagopgeleide en allochtone ouders nemen deel. Daarom is er een 'Draaiboek thema-koffieochtenden' ontwikkeld door de provinciale steunfunctieorganisatie Spectrum en de Nijmeegse welzijnsorganisatie Tandem. In het draaiboek kunnen belangstellende lezen over de voorbereiding en de voorwaarden voor de opzet van koffieochtenden en over de kernpunten van de uitvoering. Uitgave: M. Willems, Spectrum, Velp, 2002. Meer informatie: Spectrum Informatiecentrum, 026 - 3846263, e-mail ic@spectrum-gelderland.nl.